PLNTSdoctor banner

Delen of scheuren

Indien mogelijk is het delen of scheuren de gemakkelijkste en veiligste manier om je plant succesvol te vermeerderen. Als je wilt weten wat, wanneer en hoe, dan is dit artikel echt iets voor jou!

Wat is voortplanting door delen of scheuren?

Bij het scheiden wordt een deel van de plant verwijderd dat al helemaal klaar is om uit te groeien tot een eigen plant. Het kan zelfs al een eigen plant zijn met een eigen wortelstelsel en wat bladeren.

Welke planten kunnen gedeeld of gescheurd worden?

Om te bepalen of een kamerplant kan worden gescheiden, moet je het groeipatroon observeren. Planten die vanuit de basis scheuten of meerdere stengels produceren vanuit een centraal wortelstelsel zijn meestal goede kandidaten. Zoek naar planten met een klonter- of trosvormig groeipatroon, waarbij nieuwe scheuten uit de grond komen dicht bij de hoofdplant.

Wanneer een plant delen of scheuren?

Het is het beste om je kamerplanten te scheiden als ze in de groeifase zijn, omdat ze dan het sterkst zijn. Het maakt het makkelijker voor ze om de stress van het scheiden en verpotten te doorstaan. De groeifase is vaak in de lente en zomer, maar dat kan variëren afhankelijk van de plantensoort en je opstelling!

Hoe een plant delen of scheuren?

In dit artikel maken we onderscheid tussen het scheiden van een grote plant, het scheiden van een scheut en het scheiden van een plant met rizomen. Voor elk van hen vertellen we je precies hoe je te werk moet gaan.

Hoe een grote plant delen of scheuren

Met grote planten bedoelen we potten die meerdere volledig ontwikkelde planten bevatten - ofwel omdat er oorspronkelijk meerdere planten bij elkaar werden geplant (wat technisch gezien geen vermeerdering is, maar uiteindelijk heb je wel meer planten), ofwel omdat de plant de tijd had om meerdere baby's te kweken en deze baby's zelf uitgroeiden tot grote planten. Het resultaat is hetzelfde: je hebt een pot met meerdere planten, elk met hun eigen wortels en goed ingeburgerd.

Stap 1. Geef je kamerplant een dag voordat je hem gaat delen grondig water.

Dit zorgt ervoor dat de grond vochtig en plooibaar is, waardoor het gemakkelijker wordt om de wortels uit elkaar te trekken zonder ze te beschadigen. Het hydrateren van de plant minimaliseert ook stress tijdens het delingproces en zorgt ervoor dat de wortels in goede conditie blijven.

Als de grond te droog is, kan deze van de wortels afbrokkelen en ze mogelijk beschadigen. Omgekeerd kan te natte of drassige grond het proces rommelig maken en de gezondheid van de wortels van de plant in gevaar brengen.

Stap 2. Bereid je gereedschap voor en kies een ruimte waar je gaat beginnen met vermeerderen.

Bereid je gereedschap en ruimte voor net voordat je begint met vermeerderen. Je hebt gereedschap nodig zoals:

  • Verpotmat
  • (Kweek)potten met drainagegaten
  • Scherp en schoon mes of snoeischaar
  • Goed drainerende potgrond

Leg een speciale potgrondmat, krant of plastic zeil neer om gemorste aarde op te vangen en het opruimen te vergemakkelijken.

Stap 3. Haal de kamerplant uit zijn huidige pot.

Om dit te doen, kantel je de pot voorzichtig opzij en gebruik je één hand om de grond en de basis van de plant te ondersteunen terwijl de andere hand de pot vasthoudt. Trek voorzichtig aan de plant als deze er niet gemakkelijk uitglijdt. Als de plant stevig geworteld lijkt en niet loskomt met een zachte ruk, probeer dan op de bodem of zijkanten van de pot te tikken om de wortelkluit los te maken.

Expert tip! Voor potten die wat hardnekkiger zijn, moet je misschien een mes of spatel langs de binnenrand van de pot halen om de grond en wortels los te maken.

Behandel de plant altijd voorzichtig en vermijd overmatige druk op de stengels of bladeren, omdat dit schade kan veroorzaken. Zodra de plant eruit is, zet je de lege pot opzij en bereid je je voor op de volgende stappen.

Stap 4. Probeer vast te stellen hoeveel planten er in de pot zitten.

Nu de aarde weg is, zou je moeten kunnen zien hoeveel verschillende planten er zijn. Deze hebben vaak hun eigen wortelstelsel. Door te identificeren welke wortel bij welke plant hoort, kun je ervoor zorgen dat je bij het scheiden niet per ongeluk de wortels van een plant verwijdert!

Stap 5. Begin deze secties voorzichtig van elkaar te scheiden.

Trek met je vingers de verschillende planten voorzichtig uit elkaar. Zorg ervoor dat elk deel wortels heeft. Pas op dat je de wortels niet te veel beschadigt en haal langzaam de in elkaar gedraaide wortels uit elkaar. Als sommige delen moeilijk te scheiden zijn, gebruik dan een schoon mes of schaar.

Elke plant moet voldoende wortels hebben om zijn gebladerte te ondersteunen. Als een plant te veel gebladerte heeft en niet genoeg wortels, kan hij moeite hebben om water en voedingsstoffen effectief op te nemen, wat kan leiden tot stress of zelfs de dood van de plant.

Stap 6. Verpot elke sectie in een eigen pot.

Na het scheiden van je planten, zet je ze in een nieuwe pot gevuld met goed drainerende grond. Behandel de wortels voorzichtig en druk ze niet te hard in de grond. Geef ze daarna goed water, maar niet te veel!

Separating plants

Hoe een scheut scheiden van de moederplant

Het scheiden van een plant met een scheut is niet veel anders dan het scheiden van een grote plant. De stappen zijn hetzelfde, behalve dat de scheut heel klein zal zijn. Het is een baby, dus hij heeft waarschijnlijk weinig tot geen wortels en zit vast aan de moederplant. Misschien moet je een schoon mes gebruiken om de baby voorzichtig te verwijderen. Het is aan te raden om te wachten tot het plantje wat wortels heeft ontwikkeld voordat je het verwijdert, omdat dit een grotere kans van slagen heeft. Als er geen wortels zijn, kun je het in water of in het medium van je voorkeur zetten tot het voldoende wortels heeft.

Expert tip! Je kunt de plant het beste alleen uit de pot halen als je zeker weet dat de baby genoeg wortels heeft en klaar is om verzameld te worden. Anders belast je de planten zonder reden! Wat je kunt doen om dat allemaal te vermijden, is voorzichtig rond de scheut graven om te zien of hij wortels heeft. Zo ja, ga er dan voor! Soms is het zelfs mogelijk om de scheut te verzamelen zonder de plant uit de pot te halen: hoe minder stress, hoe beter!

Offshoots

Hoe een plant met wortelstok of rizomen scheiden

Rizomen of wortelstokken zijn speciale ondergrondse stengels die wortels en stengels kunnen produceren. Ze groeien horizontaal, onder het oppervlak van de grond. Dus als de plant in het wild groeit, verspreidt hij zich ook horizontaal. De wortelstok strekt zich uit en er schiet nieuwe groei uit: gember is bijvoorbeeld een wortelstok! Calathea's hebben ook een wortelstok.

Het scheiden lijkt ook erg op de twee andere. Als de plant eenmaal uit de pot is en de meeste aarde is verwijderd, bekijk dan de structuur van de wortelstok. Je zult delen van de wortelstok zien waar wortels en bladeren uitkomen. Probeer de wortelstok tussen twee van deze punten te breken. Aan beide kanten moeten bladeren en wortels uitkomen!

Expert tip! Als het mogelijk is, is breken met je handen beter dan met een mes, omdat de plant van nature zal breken op de zwakke plek van de wortelstok, tussen de knopen. Als je een mes gebruikt, loop je het risico dat je in een knoop snijdt, omdat deze moeilijk te vinden kunnen zijn op een wortelstok.

Rhizomes

Nazorg

Plaats je nieuwe stekken de eerste paar weken op een plek met indirect licht om stress te minimaliseren. Direct zonlicht kan te intens zijn, vooral wanneer ze zich aan hun nieuwe omgeving aanpassen.

Houd het vochtgehalte in de gaten en geef water als de bovenste grondlaag droog aanvoelt, maar vermijd overbewatering. Een hogere luchtvochtigheid kan gunstig zijn tijdens deze aanpassingsfase, vooral voor scheuten die uit elkaar groeien, dus overweeg om een vochtbak te plaatsen of een glazen koepel te gebruiken. Tekenen van groei, zoals nieuwe bladeren of scheuten, geven aan dat ze zich beginnen te vestigen en dan kun je ze behandelen als hun moederplant!

Niets geeft meer voldoening dan een plant scheiden en binnen een paar minuten meer gevestigde planten hebben! We hopen dat we al je vragen over scheiden hebben beantwoord. En als je op zoek bent naar een andere manier om te stekken, kijk dan rond op onze PLNTSdokter pagina!

Lisa G
Lisa G

Lisa is een echte plantenliefhebber in hart en nieren en haar passie voor groen kent geen grenzen! Haar appartement is een weelderige oase, gevuld met de meest bijzondere en exotische planten. Dus als je ooit begeleiding nodig hebt op het gebied van planten, dan ben je bij haar aan het juiste adres!