Wat is wolluis?

Zie jij witte pluisjes in de oksels van het blad van je kamerplant en op de stengels? Dan heeft jouw plant waarschijnlijk last van wolluis. Een wolluis behoort tot de Coccoidea-familie en is nauw verwant aan de bladluis. Een wolluis is een beetje rozig/oranje, maar bedekt zichzelf met een laagje witte 'wollige' draden. Ze kunnen ongeveer 4 tot 6 millimeter worden en zitten het liefst onder het blad of in de jonge toppen van de plant. Wolluizen worden gezien als moeilijke plaag. Een paar wolluizen hier en daar vormt meestal niet direct gevaar, maar wanneer de populatie te groot wordt lopen jouw planten het risico om ziek te worden en uiteindelijk zelfs dood te gaan!

Een wolluis is, net als de bladluis, een luizensoort die zich voedt met het sap uit planten. De vrouwtjes wolluis prikt een gaatje in de plant om het sap uit de aderen van de plant te drinken. De wolluis is niet zo moeilijk als het om huisvesting gaat: ze kunnen voorkomen op elke kamerplant, maar vooral planten zoals de Crassula, Cactus, Euforbia en Rhipsalis zijn er erg vatbaar voor. De wolluis gedijt ook goed in verschillende leefomstandigheden. Ze kunnen namelijk prima leven tot -40°C! Brr...

Hoe herken ik wolluis?

Je kunt wolluis goed met het blote oog herkennen. Heeft je plant last van wolluis, dan zie je veel witte, donzige pluisjes aan de aanhechting van het blad en de stengel. De pluisjes zien eruit als katoenbolletjes en zijn heel compact. Kijk je verder, dan zie je misschien ook tussen de bladeren van deze witte pluisjes of zelfs een wolluis!

Een wolluis is een klein insect met een zacht lichaampje die wit katoenachtig materiaal produceert. Hiermee beschermen ze zichzelf tegen warmte- en vochtverlies, maar ook stoot het insecticiden op waterbasis af. Een volwassen wolluis is gemiddeld 3 tot 6 millimeter.

Een vrouwtjes- en mannetjeswolluis zien er totaal verschillend uit. De vrouwtjes krijgen vanaf het derde larvenstadium een witte, donzige was afscheiding op het lichaam en kun je dus met het blote oog herkennen als wolluis. De mannetjes zijn meestal maar 1 millimeter groot en hebben vleugels. Het grappige is dat de mannetjes geen monddelen hebben en dus niet kunnen eten. Ze zijn zo klein dat ze ook niet of nauwelijks zichtbaar zijn. Hun enige taak is om de vrouwelijke wolluis te bevruchten. Een vrouwtjes wolluis is een ovaalvormig insect die zich bedekt heeft met een witte stof. Ze bewegen nauwelijks. Een vrouwtje kan 300 tot wel 500 eitjes afzetten in een eizakje van witte wasdraden. Met de witte wasdraden beschermt ze haar eitjes. Na deze eiafzetting, die gemiddeld 5 tot 10 dagen duurt, zal het vrouwtje uitdrogen en uiteindelijk doodgaan. Als een vrouwtje onbevrucht blijft zullen ze wel voedsel blijven opnemen en kunnen ze tot wel 8 maanden blijven leven!

Uit het eitje ontwikkelt zich het eerste nimfenstadium. Deze nimfen worden 'crawlers' of kruipers genoemd. Ze zijn super bewegelijk en verspreiden zich door jouw kamerplant. Ze zoeken een lekker plekje om sap uit je plant te kunnen halen. Ze verstoppen zich aan de onderkant van de bladeren, bladplooien, rond de groeitoppen, in de stengelspleten en op andere krappe plekken die moeilijk te bereiken zijn. Ze kunnen zich zelfs in de wortels verstoppen! Een vrouwelijke nimf blijft gedurende haar hele ontwikkeling mobiel, terwijl een mannetjes nimf zich vasthecht aan de plant. Een mannetje ontwikkeld zich in het tweede stadium tot een pop die in een witte katoenachtige cocon zit. Een vrouwtje veranderd weinig van vorm. Wanneer de vrouwtjes volwassen zijn zullen ze al snel een feromoon uitscheiden om de mannetjes aan te trekken om zichzelf weer opnieuw voort te planten.

Hoe beschadigd wolluis mijn planten?

Wolluizen, en de eitjes of nimfen van een wolluis verspreiden zich snel en makkelijk. Dit kan via luchtstromen, zoals tocht, maar ook via kruisbesmetting. Je kan de wolluis zelf op je kleding meedragen en zo andere kamerplanten besmetten!

De nimfen en vrouwtjes bijten zich vast op voedzame plekken en zuigen het plantensap op. Hierdoor wordt de groei van jouw kamerplant belemmerd en ontstaat er misvorming en vergeling van het blad. Het resultaat is verminderde fotosynthese, waardoor de plant niet lekker kan doorgroeien.

De meeste wolluissoorten bijten zich een weg door het blad heen naar de aderen van de plant. Hier voeden zij zich met voedingsstoffen. Ook kunnen ze een weg naar de wortels vinden en zich hier aan voeden! Dit knabbelen zorgt ervoor dat bladeren geel of bruin worden en uiteindelijk afsterven. Daarnaast kunnen er schadelijke virussen worden overgedragen. Wolluizen veroorzaken dus op verschillende manieren schade aan jouw kamerplant.

Het plantensap dat de wolluis naar binnen slurpt is rijk aan suiker, maar verder zitten er niet veel voedzame stoffen in. Daarom moeten wolluizen super veel sap opnemen om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Deze overtollige suikers scheiden ze uit in de vorm van honingdauw. Een plakkerig goedje waar schimmels heel goed op groeien. Naast dat de plant ziek wordt van schimmels ziet het er ook niet erg aantrekkelijk uit.

Hoe kan ik wolluis voorkomen?

Voorkomen is beter dan genezen, maar helaas kunnen we niet 100% voorkomen dat jouw plant geen wolluis krijgt. Wel kun je een paar voorzorgsmaatregelen treffen om de kans op deze wollige luizen te verkleinen. Wolluis reist met de wind mee en kan ook op je kleding zitten. Dat maakt ons, onbewust, de grootste verspreider van het ongedierte! Ook moet je ervoor zorgen dat je nieuwe planten, potten of plantengereedschap eerst even goed inspecteert voordat je ermee aan de slag gaat bij je plantjes. Helaas geldt, hoe voorzichtig je ook bent, er is nog steeds kans op wolluis.

Verzorging

Een goed verzorgde en gezonde plant is de beste bescherming tegen ziektes en plagen. Zorg er daarom voor dat jouw plant op de juiste standplaats staat, naar wens licht en water krijgt en geef eens in de zoveel tijd wat extra plantenvoeding. Om je plant tegen wolluis te beschermen moet je er ook voor zorgen dat je plant niet op de tocht staat. Wolluis waait met de wind mee en ziet jouw groene kamerplant als perfecte landingsbaan! Mocht het dan toch nog gebeuren dat er een wolluis plaag ontstaat, is de plant goed verzorgd en sterk genoeg om de aanval te overleven. Stekjes en jonge plantjes hebben vaak nog niet genoeg kracht om een aanval op hun tere worteltjes te doorstaan. Mocht je vermoeden dat je een wolluis plaag hebt, hou het dan super goed in de gaten en grijp zo snel mogelijk in!

Hoe kan ik wolluis bestrijden?

Wolluis gespot in je kamerplant? Dan is het belangrijk om zo snel mogelijk actie te ondernemen. Er is natuurlijk geen reden voor paniek. Je groene plant zal echt niet van de ene op de andere dag doodgaan door wolluis. Wel kan je plant verzwakken en is de kans op ziektes en schimmels groter! Bij jonge planten en stekjes kan het sneller misgaan: zij zijn nog niet zo sterk en zullen een aanval van wolluis moeilijker overleven. Gelijk handelen is dus super belangrijk.

Als een van je planten last heeft van wolluis kunnen ook jouw andere planten besmet raken. De wolluis verspreid zich makkelijk via kleding door je hele huis. Houd daarom de plant apart van andere kamerplanten en was goed je handen na aanraking om kruisbesmetting te voorkomen.

Kleine wolluisplaag

Heb je de wolluis in een beginstadium ontdekt? Dan kun je als eerste proberen de wolluizen handmatig te verwijderen. Je kunt ze er met de plantenspuit met harde straal proberen af te sproeien. Let wel goed op dat je dit niet in de buurt van andere planten doet en dat je de plek weer gemakkelijk schoon kan maken om verdere besmetting te voorkomen. Ook met een wattenstaafje, wattenschijfje of keukenpapiertje kun je een hoop wolluizen verwijderen. Neem dan ook goed de onderkant en oksels van de bladeren mee, hier worden vaak de eizakjes bewaard.

Een eeuwenoud middeltje om wolluis te bestrijden is spiritus. Breng dit aan op een wattenstaafje en stip alle wolluizen een voor een aan. Je kunt ook een beetje spiritus mengen met water en de plant een lekkere sproeibeurt geven. Het is best een nauwkeurig klusje, je moet namelijk zorgen dat je echt elke wolluis te pakken hebt. Herhaal dit wekelijks en blijf tussendoor goed checken om er zeker van te zijn dat alle beestjes echt weg zijn. In de PLNTSdoctor Kit zit Neem olie: een wondermiddeltje tegen bijna elk soort ongedierte. Meng de olie met water en afwasmiddel en spray dit op de plant. Herhaal dit totdat je de wolluis niet meer ziet. Dit kan een paar dagen duren. Hardnekkige plekken kun je ook met neem olie en een wattenstaafje aantippen.

Bij bepaalde soorten wolluizen komt het voor dat ze naast bij de blxaderen en stengels ook in de grond bij de wortels zitten. In dat geval moet je de bestrijding iets rigoureuzer aanpakken. Haal de plant uit de pot en maak de wortels voorzichtig zoveel mogelijk schoon. Verpot je plant vervolgens in nieuwe en verse potgrond. In de PLNTS potgrond zitten de beste voedingsstoffen die helpen om je plant te beschermen tegen plagen.

Grotere wolluisplaag

Is je wolluisplaag met de vorige stappen niet opgelost of zie je dat je plant erg veel wolluis heeft? Ga dan aan de slag met de Ecokuur Leaf Insectenspray. Dit ecologisch verantwoorde product is perfect om wolluis en ander ongedierte uit te roeien. Vernevel het product homogeen over de planten waar de insecten voorkomen. Behandel ook de onderkant van de bladeren om zoveel mogelijk insecten te raken. Spuit 3 keer per week op de plant en wacht daarna een week op het resultaat. Is de plaag nog niet helemaal opgelost? Herhaal dan de stappen!

Bestrijdt wolluis met biologische bestrijding

Een andere zeer effectieve en natuurlijke manier om wolluis te bestrijden is met biologische bestrijders. Deze mijt heet 'Cryptolaemus montrouzieri'. Het grappige is dat ze erg lijken op de wolluis, ze hebben namelijk een witte pluizige rug en zijn dus goed met het blote oog te zien.

Deze mijten zijn zeer jonge (larven) en hongerige lieveheersbeestjes die je plant ongeveer een maand lang tegen wolluis beschermen. In optimale omstandigheden kunnen deze redders tot 250 wolluizen opeten! Deze pluizige mijten blijven alleen op je planten, dus maak je geen zorgen dat je ze overal in je huis zult vinden. Ze zullen uiteindelijk verdwijnen of uitgroeien tot een echt lieveheersbeestje. Je kunt het lieveheersbeestje dan gemakkelijk mee naar buiten nemen of ze vinden vanzelf hun weg naar buiten.

Wilt je meer weten over biologische bestrijding? Wij hebben alle ins en outs op een rijtje gezet in onze blog: Welke natuurlijke en biologische bestrijding voor welke plaag?

Als je online op zoek gaat naar de beste manier om wolluis te bestrijden zal je enorm veel opties tegenkomen. Het is goed om te weten dat er niet een specifieke methode is die bij iedereen werkt. Voor sommige plantjes werkt de ene manier beter dan de andere. Een kwestie van proberen dus!

Hieronder vind je een aantal alternatieve hacks die je helpen wolluis te bestrijden.

Azijn

Wolluis bestrijden met azijn is een makkelijke methode. Dit huismiddeltje heeft bijna iedereen wel in huis en helpt ook bij de bestrijding van ander ongedierte zoals spint en witte vlieg. Giet een scheut azijn in een plantenspuit en vul aan met water. Spuit de plant waar de wolluis zich op bevindt nu in met het mengseltje en laat de azijn mix zijn werk doen. Is de wolluis na een paar dagen niet weg? Herhaal dan de stappen!

Zout

Een iets andere methode om wolluis bestrijden is met zout. Het is niet de makkelijkste en snelste manier, maar als de andere methoden niet werken is het zeker de moeite waard om te proberen! Vul een kan voor de helft met keukenzout en vul dit aan met water. Roer zolang dat het meeste zout is opgelost en giet het mengsel dan over de plant. Vul de kan daarna met schoon kraanwater en spoel de plant schoon. Check na een paar dagen of de wolluis verdwenen is.